Hồ Hán Thương (?-?)

Hồ Hán Thương (?-?)

Hồ Hán Thương (?-?) là con thứ của Hồ Quý Ly, em Hồ Nguyên Trừng, (không rõ năm sinh, năm mất), vua thứ hai và cũng là vua cuối cùng của nhà Hồ, cai trị nước Đại Ngu từ năm 1401 đến 1407.
Tháng 2 -1400, Hồ Quý Ly lật đổ Trần Thiếu Đế, tự lập làm vua. Hồ Hán Thương là con thứ của vua Hồ Quý Ly và Công chúa Huy Ninh - con gái vua Trần Nghệ Tông. Quý Ly rất quy và muốn lập Hán Thương làm Thái tử, nhưng chưa quyết định hẳn, bèn ra câu đối để xem chí khí của hai người con. Quý Ly trỏ vào nghiên mực, đọc:

“Thử nhất quyền kỳ thạch, hữu thời vi vân vi vũ dĩ nhuận sinh dân”

(Phiến đá kỳ lạ này, có lúc làm mây làm mưa để làm tươi mát cho sinh dân).

Con cả là Hồ Nguyên Trừng biết ý cha, đối lại với dụng ý khuyên hãy lập Hán Thương, còn mình thì chỉ đáng là người giúp việc. Nguyên Trừng đọc:

“Giá tam thốn tiểu tùng, tha nhật tác đống tác lương kham phù xã tắc”

(Ba tấc gỗ thông đây, một ngày kia sẽ làm rường làm cột giúp xã tắc)

Do đó Hán Thương được lập làm Thái tử. Cuối năm 1400, Quý Ly nhường ngôi cho Hán Thương để làm Thái Thượng hoàng.
Vừa lên ngôi, Hán Thương sai sứ sang cống nhà Minh và xin phong. Dù thế, ông vẫn ngầm chống đối nhà Minh; mặt khác lo sửa sang việc nội trị nhằm đương đầu với các phe nhóm không phục tùng.
Trong thời gian ở ngôi, Hồ Hán Thương đã 2 lần đánh Chiêm Thành. Lần đầu năm 1402, quân Đại Ngu thắng lợi, khiến vua Chiêm phải dâng Chiêm Động và Cổ Lũy (Quảng Nam và bắc Quảng Ngãi hiện nay). Nhà Hồ chiếm được đất ấy đặt ra 4 châu Thăng, Hoa, Tư, Nghĩa.
Năm 1403 Hồ Hán Thương lại sai Phạm Nguyên Khôi đi đánh Chiêm. Quân Đại Ngu vây kinh đô Đồ Bàn của Chiêm Thành trong 9 tháng không hạ được, bị hết lương phải rút về.
Lãnh thổ Đại Ngu dưới thời Hồ Hán Thương được mở về phía Nam đến bắc Quảng Ngãi.
Đinh Hợi (1407), ngày 12-5 âm lịch,  Hồ Hán Thương cùng cha là Hồ Quý Ly, anh là Hồ Nguyên Trừng đều sa vào tay giặc Minh ở cửa biển Kỳ La. Nhà Minh giải cha con ông về Kim Lăng. Con ông là Hồ Nhuế cũng cùng chung số phận. Sau đó, ông và cha bị nhà Minh giết, chỉ còn Nguyên Trừng và Hồ Nhuế được chúng thu dụng.
Ông ở ngôi được 6 năm, đổi niên hiệu hai lần:

• Thiệu Thánh (1401-1402)
• Khai Đại (1403-1407)

http://www.vinhanonline.com/index.php?option=com_content&view=article&id=1047:ho-han-thuong-&catid=81:lanh-tu-lanh-dao&Itemid=198